Protein, vitamin ve mineraller açısından zengin içeriğe sahip olan taze fasulye, oldukça besleyici bir sebzedir. İçeriğinde bulunan antioksidanlar sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir. Lif açısından da zengin olan taze fasulye sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasına yardımcı olur. Böylelikle kabızlık sorununa da iyi geldiği bilinmektedir. Taze fasulye A, B9, B5, C vitaminleri ile demir, magnezyum, potasyum ve kalsiyum minerallerini içeriyor. Kalın bağırsak kanseri riskini azalttığı konusunda da araştırmalar bulunuyor. Türkiye’de yaygın olarak yetiştirilen ve farklı pişirme yöntemleriyle tercih edilen taze fasulyenin haftada birkaç kez tüketilmesinde oldukça faydalar var.
Malzemeler
1 Kg Taze Fasulye
2 Orta Boy SoÄŸan
3-4 Domates
1 Tatlı Kaşığı Şeker
2 Tatlı Kaşığı Tuz
1 Diş Sarımsak
1 Çay Bardağı Zeytinyağı
Tarifi;
Zeytinyağlı Taze Fasulye yapması çok kolay olmasına karşın bir o kadar da lezzetli bir yemektir. Dikkat etmeniz gereken tek nokta kılçıksız ve taze olmasıdır. Soğanlarınızı ve Domateslerinizi ufak küpler şeklinde doğrayın, Tencerenize önce Taze Fasulyenizi güzelce yıkadıktan sonra koyun, üzerine doğramış olduğunuz domates ve soğanları ilave edin, zeytinyağınızı ilave edin, sarımsağı rendeledikten sonra ilave edin, tuzunuzu ve şekerinizi de koyduktan sonra taze fasulyelerinizin üzerini geçmeyecek kadar su ilave edin ocağınızın altını açın ve kapağını kapatın, kaynamaya başladıktan 2 dakika sonra ocağınızı en kısık hale getirin ve pişmesini bekleyin. Arada bir kapağını açın ve karıştırın. Taze Fasulyeleriniz piştiğinde yemeğiniz servise hazır olacaktır. Fasulyeler piştiklerinde soluk ve daha koyu bir renk alırlar piştiğini buradan da anlayabilirsiniz.
Afiyet Olsun..
Başlıca faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Fasulye taze ve kuru olarak yenebilen çok yararlı bir besin kaynağıdır. Taze fasulye yaz aylarında bolca tüketiliyor. Düşük kalorili olması nedeniyle kilo vermeye çalışanların diyet programında sıklıkla yer alıyor. Lifli yapısıyla sindirimi kolaylaştırıyor ve kilo vermeye yardımcı oluyor. Enerji veren yapısıyla vücudu güçlendiren bu lezzetli sebzeyi tüketerek beden ve zihin yorgunluğundan kurtulabilirsiniz. Vücut gelişimini destekleyen ve kemikleri güçlendiren sebze, romatizma ve siyatik ağrılara iyi gelebiliyor. Böbrekleri güçlendirerek böbrek kumu ve taşlarını dökmeye yardım ettiği konusunda araştırmalar da mevcut. Kandaki şeker miktarını düşürme özelliğiyle de şeker hastalarına önerilen bir besindir.
Taze fasulye yaşlanma etkilerine karşı koyabilen yapısıyla vücudu onarma ve yenileme özelliği gösteriyor. Ayrıca vücudu güçlendiriyor, pankreas bezinin doğru çalışmasına ve kalp ritminin düzenli olmasına yardımcı oluyor. Kalp sağlığı için de önerilen taze fasulye ayrıca Karaciğer yetmezliği yaşayanlar için de faydalı bir gıda olarak gösterebiliyor. Zehirlenme olayı yaşayanlar hemen taze fasulye yemeği yerlerse iyileşme süreçleri hızlanabiliyor. Çünkü taze fasulye toksinlerin vücuttan atılmasında etkin bir rol oynuyor. Kalp ritmini ve kan basıncını kontrol eden potasyum mineralini içeren taze fasulye oldukça faydalı.
Taze fasulyenin tarihçesi
Kuru tanelerinin yanı sıra yeşil taze sebze şekliyle de çok tüketilen fasulye, ekim alanları ve üretimi açısından dünyada en çok yetiştirilen besin maddelerinden biridir. Fasulyenin kökeni hakkında farklı görüşler var. Bazı araştırmacılar kökeni için Avustralya ve Afrika derken bazıları da Hindistan olduğunu iddia ediyor. Son olarak kökeninin Amerika olduğu belirtilmiş ve bu görüş kabul edilmiştir. Bu günkü bizim bildiğimiz taze fasulyenin formunun mutasyon sonucu oluştuğu tahmin ediliyor. Amerika’nın keşfinden sonra İspanyollar tarafından Avrupa’ya getirilen fasulye buradan da Asya’ya götürülüyor. Fasulye hem yeşilken toplanarak hem de taneleri kurutularak tüketilen ve çok sevilen bir besin. Türkiye’de fasulye tarımı diğer yemeklik baklagillerden sonra başlamış olup tahminen 200 yıldan beri kültürü yapılan bir baklagil çeşididir.
Taze Fasulye Nasıl Yetiştirilir?..
Türkiye’de birçok bölgede yetiştirilen taze fasulye, toprak özellikleri ve ısı konusunda biraz hassas olan bir sebze. Bu özellikler dikkate alındığında kolayca yetişiyor. Taze fasulye ekimine mart ayının sonunda başlanıyor ve en geç mayısın ortalarına kadar ekim işlemi tamamlanıyor. Bu bitki rüzgârdan korunan sıcak bölgeleri seviyor. Ekim yapılacak toprağın sonbaharda organik madde karıştırılmış iyi drenajlı toprak olması verimi artırıyor. Böylece yüksek verim almak mümkün oluyor. Fasulye tohumları uygun ısıdaki toprağa ılık ve yağışsız bir havada ekiliyor. Soğuk toprağa yapılan ekim verimli olmuyor. Fasulye tohumları 3 – 4 cm derine ekilerek üstü kapatılıyor ve toprak hafifçe nemlendiriliyor. Yaklaşık bir hafta sonra çimlenme başlıyor. Bu aşamada suya pek ihtiyaç duymuyor. İlk çimlenmeden 15 gün sonra toprağın çapalanması gerekiyor. Bu işlem zaman zaman tekrarlanıyor. Bitki çiçek açtığı ve ürün hasadı yapıldığı zamanlarda sık sık sulanması gerekiyor. Taze fasulye, sırık fasulyesi ve yer fasulyesi olarak ikiye ayrılıyor. Sırık fasulye uzamaya başlayınca yanına bir sırık dikiliyor ve ip yardımıyla sırığa sardırılıyor. Bu şekilde büyüyen fasulye kolayca toplanıyor. Fasulyeler üç veya dört günde bir toplanırsa daha taze ve lezzetli oluyor. Fakat iyice büyüdükten sonra toplanırsa kılçıklanmaya ve taneleri büyümeye başlıyor. Böylece kart olarak tabir ettiğimiz halini alıyor.
Taze Fasulye Hangi Mevsimde Tüketilir?..
İlkbaharda ekimi yapılan taze fasulyenin hasat mevsimi, yaz aylarının başlangıcına denk geliyor. Yetişeceği bölgenin iklim özelliklerine göre en geç mayıs ayının sonuna kadar ekilen bitki yaz mevsimi boyunca yenebiliyor. Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları en taze ve lezzetli olarak tüketileceği aylar oluyor. Seralarda yetiştirilen taze fasulyeyi kış ve bahar aylarında da kolayca bulabilirsiniz. Ancak mevsiminde tüketilen her besin gibi, serada yetiştirilen ürünlerinde mevsiminde yetiştirilenlere göre besin değerlerinin değişkenlik göstereceği göz önünde bulundurmalıdır.
Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?..
Yeşil fasulyenin kılçıksız ve taze olanının makbul olduğunu söyleyebiliriz. Kolayca kırılıyorsa ve kenarlarında kılçık yoksa o fasulyeyi alabilirsiniz. Taze fasulye alırken iyisini ve karta kaçmamış olanını tercih ederseniz lezzetli yemekler yapabilirsiniz. Yeşil fasulye seçerken öncelikle rengine dikkat etmelisiniz. Fasulye belirgin bir yeşil renge sahip olmalı. Açık yeşil ya da sarıya dönmeye başlayan renkte olanları almamalısınız. Çünkü bunlar tazeliğini kaybetmiş ya da hasadı geç kalmış ürünler oluyor. Uzunluğu 10 cm’yi geçen fasulyeler de genellikle bu konumda. Yeşil fasulyeyi elinize aldığında diriliğini hissetmeniz ve kırdığınızda da "çıt" diye bir ses duymanız gerekiyor. Fasulyenin taneleri de size bilgi veriyor. Taneleri çok büyük olan fasulye kartlaşmaya yüz tutmuş ve tazeliğini yitirmiş olarak değerlendirilebilir. Eni dar olan yeşil fasulyeler çoğunlukla kılçıksız olmakla beraber geniş olanlar daha kılçıklı bir yapıya sahip oluyor. En çok tercih edilen 4 çeşit fasulye var. Bunlar kısa ve iri taneli olan boncuk fasulye, sarımsı renge sahip ve eni geniş olan Ayşekadın fasulye, uzun boylu ve çekirdeksiz olan sırık (çalı) fasulye, kısa boylu ince ve çekirdeksiz olan şeker fasulye olarak adlandırılıyor.
Taze Fasulye Nasıl Saklanır?..
Mevsiminde taze olarak tüketilen yeşil fasulye, normal kullanım sürecinde buzdolabında bir hafta gibi süreyle muhafaza ediliyor. Uzun vadede ise şoklama yöntemi uygulanarak buzdolabı poşetleri içine konuluyor ve dondurucuya atılıyor. Fakat dondurucudan çıkarıldığında aynı lezzeti yakalamanız biraz zor oluyor. Bir diğer saklama şekli de konservesinin yapılması. Konserve haline getirilen taze fasulye cam kavanozlar içerisinde saklanabiliyor. Bazı yörelerde ise kurutularak saklanıyor.
En etkin konservede saklama şekli Taze Fasulyeler suda haşladıktan sonra cam kavanozlara alınır ve kapağı iyice kapatılan taze fasulyeler yarım tencere suyun içerisine kapak baş aşağı gelecek şekilde kaynatılır, bu işlem kavanozun hava almayacak şekilde kapanmasını ve içerdeki havanın dışarı çıkmasını engelleyerek oksijenle temasını kesmek için yapılır ve fasulyeleri 2 yıla kadar koruma altına alır.
Taze Fasulye Nasıl Pişirilir? Başka Neler Yapılır?..
Türk mutfağında taze fasulyeden yapılan çok sayıda yemek var.Başlıca, zeytinyağlı, etli ve kıymalı olarak pişirilen taze fasulyenin tanelerinden de çorba yapılabiliyor. Bunun yanı sıra türlülerin içerisine konuluyor, haşlanarak salatası yapılıyor ve turşusu kuruluyor. Sarımsaklı yoğurtla yapılan salatası oldukça lezzetli oluyor. Bilinen pişirme yöntemlerinin dışında taze fasulye ile yapabileceğiniz birçok farklı yemek tarifi bulabilirsiniz. Yöresel pişirme biçimlerine uygun tarifler kullanarak fasulye yemeği yapabilir ve sofralarınıza farklı tatlar katabilirsiniz. Fırında pişirilen taze fasulye graten de bu lezzetlerden bir tanesi. Bol domates, soğan, sarımsakla pişirilen ve soğuk olarakta servis edilebilen zeytinyağlı taze fasulye, yaz aylarının en çok tercih edilen yemeklerinden biri.
Taze fasulye nelerle iyi gider?
Türk mutfağının sevilen yemeklerinden olan ve çeşitli biçimlerde pişirilen taze fasulye, birçok yemekle birlikte yenebiliyor. Taze sarımsakla birlikte tüketildiğinde lezzeti daha da artıyor. Etli ya da zeytinyağlı yapılan yemeğinin yanında pirinç pilavı veya bulgur pilavı servis edilebiliyor. Taze fasulyenin vazgeçilmezi cacık mutlaka sofranızda olmalı. Izgara yemeklerinin yanında garnitür olarak ta servis edebilirsiniz.
Diyet Yaparken Taze Fasulye Yerine Neler Tüketebilirsiniz?
Taze fasulye vitamin, mineral ve lif zengini olup aynı zamanda çok da lezzetli bir besin. Ülkemizde yaygın olarak tüketilen ve sevilen bu sebzenin lezzetine eşdeğer alternatif bir sebze neredeyse yok diyebiliriz. Lezzet olarak sevmiyorsanız taze fasulye yerine içerdiği vitamin ve mineralleri karşılayan farklı besinleri tüketebilirsiniz. Bunlardan bir tanesi de insan sağlığına çok faydalı olan deniz börülcesi. İçeriğinde flavonoid gibi çok önemli bir antioksidan barındıran deniz börülcesi, taze fasulye gibi mineraller açısından oldukça zengin. Sodyum, iyot, magnezyum ve demir mineralini taşıyan deniz börülcesi A, B12 ve C vitamini ile bol miktarda lif içeriyor. Hafif ekşimsi tadı ile oldukça lezzetli olan bitkinin tehlikeli olabilecek tek yanı fazla tuzlu olması. Tatlı suda bir süre beklettikten sonra tüketmek daha sağlıklı oluyor.